BURLADA

Habitantes: 19.000  Altitud: 420 m.  Gentilicio: Burladés/esa Burlatarra 
Hoy amanece en BURLADA a las 07:52 y anochece a las 20:29
Nº fotos: 83  Nº mensajes: 16 
Puedes completar o corregir la información publicada >>

Ayuntamiento:

*Alcalde Don Juan Carlos González Muñoz UPN - UIB
Alkatea Juan Carlos Gonzalez Jauna UPN - UIB
______________________________ ________________

Concejala Doña Mª Teresa Villanueva Sada UPN - UIB
Concejal Don José Manuel Méndez López UPN - UIB
Concejal Don Francisco Javier Cruz Arteaga UPN - UIB
Concejal Don José Muñoz Arias PSN - PSOE
Concejal Don Ramón Alzórriz Goñi PSN - PSOE
Concejala Doña Erkuden De La Vega Salegui PSN - PSOE
Concejal Don Sergio Barásoain Rodrigo PSN - PSOE
Concejal Don Alfredo Mina Aristu Bildu - EA
Concejala Doña Ainhoa Martínez Mateo Bildu - EA
Concejala Doña Blanca Esther Unzu Ibero Bildu - EA
Concejala Doña Maitane Suárez Lesaca Bildu - EA
Concejal Don José María Noval Galarraga NABAI 2011
Concejal Don Manuel Fernández Díaz NABAI 2011
Concejal Don Francisco Manuel Moso Sanz NABAI 2011
Concejal Don José Enrique Escudero Rojo PP
Concejala Doña Áurea Garde Busóm Izquierda - Ezkerra

Monumentos:

PUENTE DE BURLADA - BURLATAKO ZUBIA

* Puente medieval de seis arcos de medio punto, situado en término del Soto y en el camino hacia Mendillorri. Es un puente largo, de unos 80 metros apropiado a la anchura del río en ese lugar (50 metros) pero que parece haber sido alterado en sucesivas épocas, puesto que originalmente su forma debió de ser más apuntada, con pendientes más fuertes a ambos lados.

Consta de 6 arcos de 9 metros de longitud de vano. En la parte aguas arriba lleva tajamares de formas diferentes que llegan hasta la coronación del puente.
___________________
Erdi Aroko zubia da, eta zirkulu-erdiko sei arku ditu. Soto izeneko tokian dago, Mendillorrirako bidean. Zubi luzea da, 80 m ingurukoa; ezbairik gabe, tamaina egokiko zubia da, ibaia zabaldu egiten baita puntu horretan (50 m-raino, hain zuzen). Nolanahi ere, badirudi historian zehar maiz moldatu izan dutela eraikina; izan ere, zubiaren jatorrizko forma zorrotzagoa omen zen, eta baita handiagoak ere zubiaren alboetako makurdurak.

6 arku ditu zubiak, 9 metroko hutsartedunak. Urari goiti, hainbat formatako brankak ditu, zubiaren bururaino iristen direnak.

Zaila da erabakitzea zubia noiz eraiki zuten, behin eta berriz berreraiki eta moldatu baitute.

Es difícil determinar la época de su construcción ya que es uno de los puentes que más reconstrucciones ha tenido.

Fiestas:

FIESTAS DE LA VIRGEN DE LA ASUNCIÓN - ABUZTUKO AMA BIRJINAREN BESTAK

* El 15 de Agosto, fiestas patronales de Burlada. Normalmente se celebran del 14 al 21 de agosto.

Se organizan numerosas actividades: txupinazo, gigantes y kilikis, actividades religiosas, conciertos varios, actividades deportivas, toro de fuego, verbenas, txarangas, etc.

Entre las actividades que se realizan, destacan los encierros de reses bravas, las comidas que se realizan en días especiales como puede ser el día de la mujer, el día de los calderetes, el día de los antiguos, el espacio de las txoznas para los jovenes, las peñas, etc...
además cabe destacar también los concursos de redacciones (en euskera y castellano) para diferentes edades, el concurso de carteles txikis, el concurso de fotografía, la imposición de pañuelos a los jubilados, el torneo de pelota mano, el Criterium ciclista "Ciudad de Burlada", la carrera de atletismo, los partidos del Burladés (equipo de fútbol de la ciudad), el torneo de Balonmano "Ayuntamiento de Burlada", las sesiones de cine al aire libre, etc...

En resumen, unas fiestas muy completas, con diversidad de actividades de todo tipo, y lo más importante, unas fiestas para todos y para todas las edades.

Abuztuaren 15ean dira Burlatako zaindariaren bestak. Abuztuaren 14tik 21era izaten dira gehienetan.

Jarduera anitz antolatzen dituzte: suziria, erraldoiak eta kilikiak, erlijio-ospakizunak, askotariko kontzertuak, kirol-jarduerak, peñak, zezen suzkoa, dantzaldiak, txarangak, txoznak gazteentzako, eta abar.

Jarduera guztien artean, honako hauek nabarmentzen dira: jokatzeko abelburuekin egindako entzierroa eta egun berezietako bazkariak, hala nola emakumeen egunekoa, "kalderete" egunekoa, adinekoen egunekoa, eta abar.

Bestalde, lehiaketak ere aipagarriak dira. Idazlan-lehiaketarako, euskarazko zein gaztelaniazko idazlanak aurkeztu behar izaten dira, eta adinaren araberako kategoriak egiten dituzte. Beste lehiaketarik ere bada: kartel txikien lehiaketa, argazki-lehiaketa, jubilatuei zapia jartzeko ekitaldia, eskuzko pilota txapelketa, "Burlata Hiria" txirrindularitza criterium-a, atletismo-lehiaketa, Burlades futbol-taldearen partidak, "Burlatako Udala" eskubaloi-txapelketa, zinema aire zabalean, eta abar.

Azken batean, denetarik izaten da Burlatako bestetan: askotariko jarduerak, eta, are garrantzitsuagoa dena, denontzako eta adin guztietako lagunentzako bestak dira.
______________________________ _______________________

FIESTAS DE SAN JUAN - SAN JUAN BESTAK

Desde el 23 de Junio y hasta el 26 del mismo mes, se celebran las fiestas alrededor de las hogueras de San Juan. Son 4 días en los que Burlada se viste de gala y se celebran actos de todo tipo (bailes, hogueras, conciertos, gigantes y cabezudos, karts, payasos, txistorrada, etc...) Las actividades que se realizan son para todos, desde los más pequeños hasta los más mayores.

Ekainaren 23an, eta hil horretako 26ra arte, San Juan suen inguruko bestak ospatzen dira. Lau egun horietan, gala-jantzian sartzen da Burlata, eta askotariko jarduerak antolatzen dituzte: dantzak, suak, kontzertuak, erraldoiak eta buruhandiak, kart-ak, pailazoak, txistorra-jatea, eta abar. Denontzako jarduerak izaten dira, txikienetik hasita zaharreneraino.

______________________________ ______________
OLENTZERO

Se celebra el 24 de Diciembre.

Abenduaren 24an egiten dira Olentzeroren ospakizunak.
______________________________ ____________

MARTINGALA

"Burlatako Martingala" da Burlatako inauteen izena. Hartan, Aierbeko Lukas atxilotu eta epaitu egin ohi dute. Ondoren, urkatu, eta sutan erretzen dute, eta, bien bitartean, oihu-zalaparta handia eta Joasikeroen dantzak izaten dira.

Burlatako herri-ohiturarik ederrenetakoa da inautea edo Martingala.

BURLATAKO MARTINGALA:

1988 urtetik hona egiten den Burlatako inauteriari ematen zaion izena.

Inauteri - astelehenean, ilunabarrean, Burlatako alde zaharreko giro lasaiak eztanda egiten du joasikeroen istilu eta iskanbilaz. Haiek, joasikeroak, panderetaz eta erratzaz armatuak dabiltza Lukas Aierbekoaren bila, ezkiltxo edo kanpaitxo txiki - txikiei eraginez, Lukas atxilotu eta herrian barna jendearen aurrean erakusteko asmoz. Honekin batera atxiloketa ospatu eta MARTINGALAren dantza egingo dute panderetak joz eta herritar begiraleei erratzaz eraso eginez.

AIERBEKO LUKAS:

Martingalaren pertsonaiarik nagusiena. Tolosarra jaiotzez, Atarrabian bizi izan zen, eta Burlatan sorginkeri batzuk egin omen zituen. Izpiritu gaiztoak kanporatzeaz gain, sendagile ere ba omen zen.

MUXINARIAK:

Aierbeko Lukas laguntzen duten beltzez jantziriko emakumeak dira, negar batean pasatzen dute ibilaldi guzia.

ZORROTZAK:

Lukas de Aierbe preso daramaten epaileak dira, bigarren egunean hauek epaituko dute Lukas.

JOASIKEROAK:

Martingalan doan jende guziari deritzo koloredun jantzia, erratza tipia, pandereta, lastozko txanoa eta ezkiltto edo kanpanila batzuk daramazkite. Ezkittoak eramateren arrazoia hauxe da Burlatarron ezizena izan den "campaneros" horrekin usadioa lotzea.

AKERBURU! TXAKURBURU!:

Lukas de Aierberi ibilaldi guzian zehar oihukatzen zaizkion maldizio eta biraoak dira.

JOASIKEROZ NOLA JANTZI:

Jantzia honelakoa da: kolorez beteriko tunika bat (formak ez du axolik). Tunikaren gainean edozein gauza eraman ahal da: zapiak, zintak, larruak... Edozein modutako lastozko kapela eta, bertan jarrita, oilo edo faisai lumak. Aurpegia estaliko da mozorro batez, kapeletik zintzilikaturiko zintez, margoez, eta abarrez. Esku batean pandereta eramango da edo antzekorik (lapiko baten estalkia, sartaia... etb) eta bestean makila mozturiko erratza (eskobatxo batez edo adaska xorta batez ordezkatu ahal da). Pandereta erratzaz jotzen da erritmikoki, musikaren arabera, horregatik erratza erabilgarria izango da. Bestalde, KANPAITXOen erabilera nabarmendu nahi dugu (ez zintzarriak, ez eta kaskabiloak ere). Gerrian, bularrean, hanketan edo kapelean eramango dira... Honen arrazoia da Burlatarrok kanpanjoleak izengoitiaz ezagunak garela eta elementu jator eta atsegin hau sartzeko modua eta beronek iraun dezan laguntzeko modua dela.

AIERBEKO LUKAS HISTORIAREN LABURPENA:

Inauteri astelehen ilunabarrean gure herriko alde zaharrean Joasikeroen zalapartak somatzen dira. (Akerburu, txakurburu!) Aierbeko Lukas arrapatu eta atxilotu dute. Martingala ospatzen ari dira, dantza eta pandero musika doa herritik barna. Ikusmina duen guziak ertzkadaren bat ere jasoko du. Astearte gauean, Zorrotzek, Aierbeko Lukas epaituko dute, Muxinarien negarrak entzun ahal izango ditugu Joasikeroen oihuekin batera:

Aierbeko Lukas!
Akerburu, txakurburu!
Aierbeko Lukas, sorgiña!
Akerburu, txakurburu!
Zuregan dugu grina!
Sutara, sutara!
Segidan, Aierbeko Lukas urkatu eta erre eginen dute, muxinarien negarrak Joasikeroen dantzaren artean.

Historia:

ESCUDO - ARMARRIA
Florencio Idoate, director del Archivo Real y General de Navarra, sugirió a Burlada que adoptara el actual escudo en recuerdo de la presencia de los reyes en el pueblo y de doña Leonor de Borbón que nació en el palacio de Burlada.

Trae de azur y el campo sembrado por cinco flores de lis. Bordura de gules con las cadenas de Navarra de oro. Por timbre un yelmo empenachado.

Florencio Idoatek, Nafarroako Errege Artxibategi Orokorreko zuzendariak, iradoki zuen udalerriko armarria Burlatan egondako errege-erreginen omenez eta Burlatako jauretxean sortua zen Leonor Borboikoaren gomutan egitea.

Bost ostargi-belar ageri dira azur koloreko hondoan. Gorri heraldikoz ditu inguru-ertzak, eta, haien barrenean, Nafarroako kateak, urre-kolorez. Mototsez apaindutako kasketa du zigilutzat.

BURLADA: l. del valle y ayunt. de Egües, en la prov., aud. terr. y c. g. de Navarra, part. jud. de Aoiz, dióc. y arciprestazgo de la Cuenca de Pamplona (1/2 leg.): SIT. a la der. del r. Arga en llano, con libre ventilación y CLIMA saludable. Tiene 39 CASAS: escuela tde primeras letras frecuentada por 40 niños de ambos sexos, y dotada con 804 rs. anuales, y 1 parr. (La Asunción de Ntra. Sra.), servida por un cura, que también asiste a la igl. de Mendillorri su aneja. Confina el TÉRM. con los dé la cap. de prov., Villava y el mencionado Mendillorri. El TERRENO llano en lo general es bastante fértil: le cruza por el SO. el espresado r. Arga, sobre el cual hay un puente de piedra al S. del pueblo, y un molino harinero en sus márgenes, PROD.: trigo, cebada, legumbres, hortaliza, frutas y vino; hay ganado vacuno, lanar y cabrío; y pesca de varias clases, POBL.: 41 vec., 214 alm. RIQUEZA Y CONTR. con el valle.

Nació en este l. D. Hilarión Eslava, autor del Solitario, de Don Pedro el Cruel, y de otras obras literarias.
* Diccionario geográfico – estadístico - histórico de España y sus posesiones de Ultramar. Pascual Madoz, 1847.